Dlaczego doradztwo zawodowe w szkole podstawowej?
Strategia uczenia się przez całe życie wymaga umiejętności podejmowania ważnych decyzji – poczynając od wyboru szkoły ponadpodstawowej, kierunku studiów, decyzje o wyborze miejsca pracy, sposobie podnoszenia swoich kwalifikacji, aż do ewentualnych decyzji o zmianie zawodu. Etap szkolny ma tu szczególne znaczenie.
Okres szkoły podstawowej to czas rozwoju kompetencji społecznych i kształtowania postaw wobec pracy. Pierwsze decyzje edukacyjno – zawodowe przypadają na lata szkoły podstawowej. W naturalny sposób szkoła jest więc środowiskiem, które ma bezpośredni wpływ na te decyzje i powinna wspierać rodziców i świadczyć pomoc uczniom w wyborze dalszego kierunku kształcenia i zawodu.
To szkoła przygotowuje młodzież do świadomego stanowienia o sobie, wytyczania własnej drogi rozwoju poprzez aktywne wzmacnianie swoich mocnych stron, zainteresowań, uzdolnień. Dlatego tak ważne jest wyposażenie uczniów w umiejętność podejmowania samodzielnych decyzji, umiejętność uczenia się przez całe życie, umiejętność radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych. Absolwent szkoły podstawowej musi znać system kształcenia, oferty szkół średnich, ukierunkowanie na wybór języków obcych, świat zawodów, a takżestrukturę rynku pracy. Funkcjonowanie w nowoczesnym społeczeństwie wymaga aktywnych zachowań i umiejętności podejmowania trafnych decyzji. Wszelkiego rodzaju wybory dotyczące zdobycia wykształcenia czy kwalifikacji zawodowych wymagają coraz większej wiedzy o rynku pracy, rynku edukacyjnym i o sobie samym. Istotnym jest, aby dokonując wyboru, uczeń kierował się własnymi zdolnościami, pasjami, możliwościami i predyspozycjami, by realizował swoje cele i marzenia.
W naszej szkole, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej, w klasach 7 i 8 odbywają się zajęcia doradztwa zawodowego.
Podstawy prawne dotyczące realizacji doradztwa zawodowego w szkole:
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, poz. 59.
- Rozporządzenie MEN z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania.
- Rozporządzenie MEN z 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli.
- Rozporządzenie MEN z 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego.
- Rozporządzenie MEN z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach podstawowych i ponadpodstawowych oraz placówkach.
Cel główny
Celem doradztwa zawodowego jest wspieranie dzieci, uczniów i słuchaczy w procesie podejmowania samodzielnych i odpowiedzialnych wyborów edukacyjnych i zawodowych opartych na znajomości i rozumieniu siebie, systemu edukacji oraz rynku pracy.
Zadania doradcy zawodowego to m.in.:
- systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów i słuchaczy na działania związane z realizacją doradztwa zawodowego,
- prowadzenie zajęć z zakresu doradztwa zawodowego, o których mowa w art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy,
- opracowywanie we współpracy z innymi nauczycielami, w tym nauczycielami wychowawcami opiekującymi się oddziałami, psychologami lub pedagogami, Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego oraz koordynacja jego realizacji.
- wspieranie nauczycieli, w tym nauczycieli wychowawców opiekujących się oddziałami, psychologów lub pedagogów, w zakresie realizacji działań określonych w Wewnątrzszkolnym Systemie Doradztwa Zawodowego,
- koordynowanie działalności informacyjno-doradczej realizowanej przez szkołę, w tym gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu kształcenia,
- prowadzenie zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu z uwzględnieniem rozpoznanych mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów,
- współpraca z innymi nauczycielami w tworzeniu i zapewnieniu ciągłości działań w zakresie zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu.
- wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Zadania wychowawców/ nauczycieli w zakresie doradztwa zawodowego to m.in.:
- określanie mocnych strony, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów;
- eksponowanie w trakcie bieżącej pracy z uczniami związków realizowanych treści nauczania z treściami programowymi doradztwa zawodowego;
- włączanie do swoich planów wychowawczych zagadnień z zakresu doradztwa zawodowego;
- realizowanie tematów związanych z doradztwem zawodowym na godzinach wychowawczych;
- wskazywanie uczniom specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w planowaniu kariery zawodowej;
- współpraca z rodzicami w zakresie planowania ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej ich dzieci;
- współpraca z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym,
- prowadzenie kół zainteresowań, zajęć dodatkowych.
Opracowała Monika Trawińska-Kolecka